Hoe herken je pestgedrag en wat kun je er tegen doen
Hoe meer aandacht hoe beter!!Het is een Goed Moment om pesters aan te pakken!
Eerst beginnen we met wat is wat.
🟢 Plagen
Plagen is meestal onschuldig en gebeurt vaak tussen mensen die elkaar goed kennen. Belangrijke kenmerken:
- Wederzijds: beide personen lachen erom.
- Gelijkwaardigheid: er is geen machtsverschil.
- Tijdelijk: het gebeurt eenmalig of af en toe.
- Speels bedoeld: het heeft geen bedoeling om te kwetsen.
- Einde als iemand het aangeeft: als de ander aangeeft dat het niet leuk is, stopt het meteen.
Voorbeeld: Twee vrienden maken grapjes over elkaars kleding, maar lachen er samen om.
🔴 Pesten
Pesten is iets heel anders. Het is kwetsend gedrag dat herhaaldelijk voorkomt en gericht is op iemand kwetsen of buitensluiten.
- Niet wederzijds: de pester lacht, het slachtoffer niet.
- Machtsverschil: de pester staat sterker, fysiek, sociaal of emotioneel.
- Herhaaldelijk: het gebeurt vaker, soms dagelijks of wekelijks.
- Bewust kwetsend: het doel is om iemand pijn te doen, uit te sluiten of belachelijk te maken.
- Slachtoffer voelt zich machteloos: diegene weet vaak niet hoe het te stoppen.
Voorbeeld: Iemand wordt telkens uitgescholden in de klas en anderen lachen mee, terwijl het slachtoffer zich verdrietig en alleen voelt.
Hoe herken je een pester
Hoe herken je een pester?
Een pester kan zich op verschillende manieren gedragen:
- Maakt vaak kwetsende opmerkingen over iemand anders.
- Zoekt vaak publiek: pest meestal waar anderen bij zijn.
- Toont weinig inlevingsvermogen: vindt het grappig als iemand zich rot voelt.
- Wil controle of macht over een ander.
- Blijft doorgaan, ook als het slachtoffer zegt dat het pijn doet.
Let op: soms doet een pester zich aardig voor bij volwassenen, maar is gemeen in kleinere groepjes.
📌 Samenvatting
|
Kenmerk |
Plagen |
Pesten |
|
Doel |
Grappig, speels |
Kwetsen, macht uitoefenen |
|
Reactie van beiden |
Beiden lachen |
Alleen pester lacht |
|
Duur |
Eenmalig of af en toe |
Herhaaldelijk |
|
Macht |
Gelijk |
Machtsverschil |
|
Gevolg |
Geen schade |
Angst, verdriet, isolatie |
🧠 1. Probeer te begrijpen waarom iemand pest
Pesters doen dat vaak omdat ze zelf:
- Zich onzeker voelen
- Aandacht willen
- Problemen hebben thuis of op school
- Macht willen uitoefenen om zich sterker te voelen
Door te begrijpen waarom iemand pest, kun je beter inspelen op wat diegene eigenlijk nodig heeft (bijvoorbeeld erkenning of hulp).
💬 2. Praat op een rustig moment
Niet tijdens of direct na het pesten, maar wanneer het kalm is:
- Spreek de pester onder vier ogen aan (of met een begeleider erbij)
- Blijf kalm en respectvol, ook al ben je boos
- Zeg wat je gezien hebt en hoe het overkomt:
“Ik zie dat jij vaak grapjes maakt over [naam], maar zij vindt dat helemaal niet leuk. Ze wordt er verdrietig van.”
💔 3. Laat het effect zien
Pesters zijn zich niet altijd bewust van de impact van hun gedrag. Vertel of laat zien:
- Wat het met het slachtoffer doet (verdriet, angst, isolatie)
- Wat de gevolgen kunnen zijn (minderwaardigheidsgevoel, schooluitval, depressie)
Soms helpt een verhaal, filmpje of ervaring van iemand die vroeger gepest werd.
✅ 4. Stel duidelijke grenzen
Maak duidelijk dat het gedrag niet oké is:
- “Dit is geen grap meer, dit is pesten.”
- “Je hoeft iemand niet klein te maken om jezelf groter te voelen.”
Gebruik een ik-boodschap:
“Ik vind het niet oké dat je anderen telkens uitscheldt. Het kwetst mensen, en dat moet stoppen.”
🤝 5. Bied een alternatief
Pesters hebben soms geen betere manier geleerd om contact te maken of aandacht te krijgen.
- Geef ze andere manieren om erbij te horen: samenwerking, sport, spel
- Moedig positief gedrag aan:
“Je hebt goede ideeën. Als je die op een positieve manier deelt, luisteren mensen veel sneller.”
🆘 6. Schakel hulp in als het niet lukt
Sommige pesters stoppen pas als er een volwassene ingrijpt, zoals een:
- Leerkracht of mentor
- Vertrouwenspersoon
- Ouder/verzorger
- Anti-pestcoördinator op school
Ze kunnen ook professionele hulp krijgen als het gedrag hardnekkig is.
📌 Belangrijk om te onthouden:
- Confronteren is goed, beschuldigen niet. Niemand verandert door alleen te horen dat hij “slecht” is.
- Verandering kost tijd. Pesters moeten leren hoe ze zich anders kunnen gedragen.
- Blijf het gedrag benoemen, niet de persoon. Zeg: “Je pest” – niet: “Jij bént een pester.”
Wil je hulp bij een specifiek voorbeeld of situatie? Je mag het me gerust vertellen – dan help ik je met een gesprek of aanpak.